Mihri Müşfik, Portre
KADIN MI, SANATÇI MI?
İngiltere’nin en büyük modern ve çağdaş sanat müzelerini içinde barındıran Tate Müzeler Kurulu’nun online eğitim platformu Khanacademy.org ile yaptığı iş birliği dahilinde yayınlanan “Sanatta Kadının Yerinin Kısa Tarihi” makalesi soruyor: Kadınlara adanmış müze veya sergiler, neden nadir mücevher muamelesi görür? Kadınları sanat tarihine dâhil etmeyip, eserlerini tesadüfen ortaya çıkmış, nasıl olduysa da beğenilmiş şeyler gibi mi gösterirler? “Kadın” kelimesini eklemeden bir sanatçıdan bahsetmek ve onu övmek mümkün değil midir?
12 Ocak – 26 Şubat arasında Gaia Gallery’de “Babam Sağolsun” sergisiyle sanatseverlerle buluşacak Ardan Özmenoğlu, “kadın sanatçı” konusuna genel bir pencereden bakmayı başarıyor ve sanatın din, dil, ırk ve cinsiyetten çok öte bir şey olduğunu, yaşadığı ülkede veya dünyada kadın sanatçı olarak lanse edilmenin onun için bir sorun olmadığını dile getiriyor. Fakat düşünceleri bununla sınırlı değil; “Benim için sorun olmasa bile bu durumun, sanatçıyı ‘kadın’ olarak lanse etmek isteyen bir ülke veya dünya için sorun olduğunu düşünüyorum. Ben, sanatçının bütün bu tanımlamalardan bağımsız bir varlık olarak algılanmasını isterdim.” Almanya’da yaşayan performans sanatçısı Nezaket Ekici ise “Kadın sanatçı olarak lanse edilmek sizin için bir sorun teşkil ediyor mu?” sorusuna “Evet” cevabını veriyor: “Almanya’da dediğimiz gibi, ‘ben bir çekmeceye koyulmak istemiyorum.’ Ben sadece bir sanatçıyım. İşlerimden bazıları cinsiyet konusu üzerine eğilse de çoğu işimin kültür, doğa, sanat tarihi, mimari, yemek, din, politika ve günlük yaşamla alakalı olduğu da unutulmamalı. Ön yargı yaratmadan önce, işin kalitesini göz önünde bulundurmak çok önemli. İşin bir kadın veya erkek tarafından yaratılmış olması, ikinci sırada gelmeli. Sanat özgürlükten doğar, özgürlük verir. Sanat, izleyicinin yeni imgeler görmesine, amacını anlaması için gözlerini açmasına yardımcı olur. Amacı, her şeyi ‘kadın sanatı’ veya ‘erkek sanatı’ diye tek bir boyuta indirgemek değildir.”