İstanbul Modern Sinema, “Şahin Kaygun” sergisine paralel, sanatçının sanatsal ve kişisel dünyasının izlerinin görüldüğü altı filmden oluşan bir program hazırlıyor.
Fotoğraflarında sinematografik anlatının yoğun olarak hissedildiği Şahin Kaygun, çok yönlü sanatçı kişiliğini “sanatların en yoğun biçimde buluştuğu nokta”dediği film sahnesinde yansıttı. Kaygun, 1980’lerin Türkiyesi’nde kendi yönetmenlik deneyimlerinden önce senaryolar yazdı; “Dul Bir Kadın”, “Adı Vasfiye”, “Aaahh Belinda!”, “Anayurt Oteli” gibi başarılı filmlerin sanat yönetmenliğini yaparak Türkiye’de sinemaya estetik-biçim yönünden yeni bir plastik anlayış kazandırdı. Filmdeki resimlerden sekansların fotografik gücüne, Kaygun’un sanatçı kimliğinin etkisi 1987’de “Dolunay” filminin yönetmenliğini yaparken daha güçlü bir şekilde hissedilir. Burçak Evren, Şahin Kaygun için “Türk sinemasının gereğinden fazla konuşkan olduğu bir dönemde görüntünün dilini kullanarak ezberi bozmanın üstesinen gelmiştir,” der.
DUL BİR KADIN, 1985
Türkiye | DVD, Renkli, 87’ | Türkçe
Yönetmen: Atıf Yılmaz
Oyuncular: Müjde Ar, Nur Sürer, Yılmaz Zafer, Deniz Türkali
Eşini yeni kaybeden Suna, toplumun sosyete tabir ettiği kesim içerisinde sakin bir hayat sürmektedir. Bir yandan insanlara ayak uydurmaya çalışırken, bir yandan da sıkılmaya başlamıştır. Günün birinde tanıştığı fotoğraf sanatçısı Ergun ise onu bu yaşamından koparıp daha cesur ve daha özgür bir hayata doğru sürükleyecektir.
ADI VASFİYE, 1985
Türkiye | DVD, Renkli, 84’ | Türkçe
Yönetmen: Atıf Yılmaz
Oyuncular: Müjde Ar, Aytaç Arman, Macit Koper
Bir pavyon şarkıcısıolan Sevim Suna’nın gerçek adıVasfiye’dir. Vasfiye’nin portresi, onu tanımış olan dört erkeğin gözünden peş peşe çizilir. Vasfiye’nin çocukluğu, ilk gençliği, sevdaları, evlilikleri, çektiği acılar, mutlulukları, kısaca tüm bir yaşam öyküsü, ilk bakışta birbirine benzemeyen ama temelde ortak özellikler taşıyan erkeklerin bakışıyla perdeye yansır.Necati Cumalı’nın beş hikayesinden Barış Pirhasan eliyle uyarlanan “Adı Vasfiye”, birçokları tarafından Atıf Yılmaz’ın “sosyal içerikli fantastik sinemasının” ilk örneği olarak tanımlanır.
ANAYURT OTELİ, 1985
Türkiye | DVD, Renkli, 94’ | Türkçe
Yönetmen: Ömer Kavur
Oyuncular: Macit Koper, Şahika Tekand, Orhan Çağman
Yusuf Atılgan’ın romanının son derece yaratıcı bir uyarlaması olan bubüyülügerçekçilik filmi, yalnızlık ve kişinin iç dünyasıüzerine iz bırakanbir psikolojik öykü anlatıyor. Anadolu taşrasında küçük bir otel işleten Zebercet’i günün birinde bir kadın ziyaret eder.Geçirdikleri birgünün ardından kadın tekrar geleceğini söyler ve Zebercet bekleyişe geçer. İletişim sorunları ve içe kapanıklığıyla da beraber bu bekleyiş, onu büyük bir yalnızlığa ve cinnetedoğru sürükleyecektir. Baskıların olduğu bir toplumda yer edinememenin melankolik anlatısı olan bu sosyo-psikolojik film, hem bir “auteur” filmidir hem de 1980 darbesiyle karaktersinemasına yönelen Türk sinemasının öncülerinden kabul edilir.
AAAHH BELİNDA!, 1986
Türkiye | DVD, Renkli, 100’ | Türkçe
Yönetmen: Atıf Yılmaz
Oyuncular: Müjde Ar, Macit Koper, Yılmaz Zafer, Güzin Özipek
Serap orta sınıf yaşam biçimini yadırgayan ve geleneksel aile düzeninden uzak durmayı isteyen bir tiyatro oyucusudur. Bir şampuan reklamında sıradan bir ev kadını olan Naciye’yi oynarken, birden gerçek kimliğini yitirip kendini Naciye olarak bulur. Gerçeklik ile fantezi arasında sıkışıp kalan Serap, hapsolduğu şampuan reklamı dünyasından akıl sağlığını yitirmeden kaçmayı başarabilecek midir? Sanat yönetmenliğini Şahin Kaygun’un yaptığı film, sıradan hayatın akışı içinde açtığı kapıyla sosyal gerçeklik ve fanteziyi iç içe geçirerek toplumsal gerçekçi sinema anlatımında bir farklılık arıyor.
AFİFE JALE, 1987
Türkiye | DVD, Renkli, 89’ | Türkçe
Yönetmen: Şahin Kaygun
Oyuncular: Müde Ar, Tarık Tarcan, Macit Koper, Alev Sezer
Türk, Müslüman kadınlarının sahneye çıkma yasağı olduğu Osmanlı döneminde Afife Jale, sahneye çıkmayı başarmış ilk tiyatro oyuncusudur. Ama sahne ömrü uzun sürmez; çevresinin, devlet otoriterlerinin karşı çıkmaları sonucu sahneden indirilecektir. Tüm zorluklara rağmen mesleğine devam etmek istese de, yoğun baskılar ve yaşadığı ilişkiler sonucu ruh sağlığı bozulur ve yaşamının geri kalanını akıl hastanesinde geçirmek zorunda kalır. Osmanlı dönemi baskıcı rejiminin toplum üzerindeki etkilerine gerçek bir hayat hikayesi üzerinden değinen drama, Şahin Kaygun’un ilk yönetmenlik deneyimidir.
DOLUNAY, 1987
Türkiye | DVD, Renkli, 100’ | Türkçe
Yönetmen: Şahin Kaygun
Oyuncular: Macit Koper, Aslı Altan, Kenan Bal
Biriçim, severek evlendiği kocasıyla bir türlü mutluluğa ulaşamamıştır. İçinde bulunduğu depresyon nedeniyle resme olan aşkından bile uzaklaşmaktadır. Kendisinin dahi ne aradığını bilemeyen Biriçim’in hayatı,evlerine gelen bir konukla değişir. Geçmişinden gelen bir portre misali bu konuk, kaybolmuş anılarını tekrar canlandıracak ve Biriçim’i sonu belli olmayan bir tutkuya sürükleyecektir.Varoluşçu bir sorunsalıirdeleyen “Dolunay”, kapalı bir alanda, bireysel krizler, boşluklar ve taşıdığı tuhaf melankoliyle 80’ler sinemasının iyi bir temsilidir de. Cannes Film Festivali’nde Semaine de la Critique seçkisine dahil edilen filmiçin eleştirmen Alain Bellet “Egzotizm ve iyi duygularla yüklü folklorik Türkiye, sahneyi terk ediyor” diyerek yabancıların etnik susuzluklarını bileyen yönetmenlerden sonra Kaygun’un filminin salt var olma sorununu görkemli bir şekilde ele aldığını ekler.